راه و رسم انعام دادن در جهان متفاوت است ولی به هر حال جزیی از آداب و اتیکت و فرهنگ ملل محسوب می شود که برای اهل سفر دانستنش لازم است در این مقاله تفاوتها و شباهتهای پرداخت انعام در کشورهای مختلف جهان بررسی شده است.
رفتارشناسی اجتماعی از توضیح پدیده “انعام” عاجز است. همان افرادی که در فروشگاهها به دنبال اجناس ارزان قیمت و صرفهجویی هستند در رستوران و آرایشگاه انعام میدهند آن هم برای کالا و خدماتی که قیمتاش مشخص است.
پرداخت انعام تفاوت اساسی با پرداخت رشوه دارد. انجام یک کار یا یک خواسته در گرو پرداخت رشوه است در حالی که پرداخت انعام پس از صرف غذا در رستوارن به پیشخدمت و یا پس از آرایش مو به آرایشگر و به هنگام تسویه حساب پرداخت میشود و هیچ تاثیری هم در کیفیت غذا یا دیگر خدمات ارائه شده ندارد.
در بحث تعیین “دستمزد و حداقل دستمزد” موضوع ربط انعام با میزان دستمزد همواره با مخالفت سندیکاها و دولتهای سوسیال دمکرات در اروپا همراه بوده است. در گذشته پیشخدمتها در آلمان دستمزد نازلی دریافت میکردند زیرا به باور کارفرمایان دریافت انعام (Trinkgeldبه آلمانی) مکمل دستمزد آنان است.
بهطور کلی انعام زیر ۱۰ سنت به عنوان تشکر از فردی که به شما خدمت کرده، اصولا در هیچ کشوری با روی باز پذیرفته نمیشود. گذشته از این نباید پاداش را همراه با مبلغ صورت حساب با کارتهای بانکی یا اعتباری پرداخت کرد (تنها استثنا آمریکا است). چون در این صورت انعام به جیب صاحبکار میرود و نه خدمتدهنده. در حال حاضر اپلیکیشنهای متعددی ساخته شده که با کمک آنها میتوان میزان پاداش در این و آن کشور را حساب کرد.
به کانال “رادیو کسب و کار” در تلگرام بپیوندید
آلمان
در آلمان برخلاف برخی دیگر از کشورها برای پرداخت انعام قانونی وجود ندارد، بلکه پرداخت آن در رستورانها یک عرف است. انعام دادن در آلمان بستگی به سخاوت مشتری ندارد و اغلب اگر میزان آن کمتر از ۵ تا ۱۰ درصد مبلغ صورتحساب باشد، سبب رنجش میشود. انعام برای “دریافت کننده” میتواند بخش مهمی از منبع درآمد را تشکیل دهد.
در آلمان اغلب دانشجویان در کافهها کار میکنند تا بخشی از هزینه تحصیل و زندگی خود را تامین کنند. در برخی از کشورها ولی پاداش زیر ۵ درصد هم باعث قدردانی است. پرداخت انعام در آلمان میتواند مبلغ اندکی باشد. بسیاری پرداخت انعام را با “سرراست کردن” میزان صورت حساب انجام میدهند که گاهی میتواند حتی “نیم یورو” باشد
فرانسه
در فرانسه ۱۵ درصد از میزان صورت حساب به “گارسون” تعلق دارد و به همین خاطر هم دیگر کسی انعام اضافه پرداخت نمیکند. در کافهها، میهمانانی که از سرویس راضی هستند چند سکه بر روی میز باقی میگذارند( میزان این پاداش حدودا ۱۰ تا ۱۵ درصد فاکتور است) اما طبق آخرین تحقیقات ۱۶ درصد فرانسویها در هیچ موردی انعام پرداخت نمیکنند. در هتل که پاداشدادن رایج نیست، میزان انعام به سخاوت مسافر بستگی دارد. اصولا بقیهی پول تاکسی، پاداش راننده است.
یونان
در رستوران معمولا ۱۰ درصد مبلغ صورتحساب انعام میدهند، بقیهی پول تاکسی را میبخشند و به نظافتگر روز آخر سفر چند یورویی داده میشود.
بریتانیا
پرداخت انعام در رستورانهای بریتانیا “اجباری” است و بر روی صورت حساب در بخش “Service Charge” دوازده و نیم درصد بر مبلغ افزوده شده است. شهروندان بریتانیایی معمولا یک “بار” پاتوق دارند و مشتریان برای سفارش نوشیدنی به پیشخوان رفته و بها را پرداخت و نوشیدنی را دریافت میکنند. اگر در بارهای بریتانیا بجای مثلا ۳ پوند و ۸۵ مبلغ ۴ پوند پرداخت کنید نشان دادهاید که توریست هستید. بقیهی پول تاکسی به راننده پاداش داده میشود.
ایتالیا و کرواسی
در رستوران معمولا ۱۰ درصد مبلغ صورتحساب، اگر در آن پولی بابت نان و پنیر در نظر گرفته نشده باشد (coperto)، انعام میدهند و بقیهی پول تاکسی را میبخشند. نظافتگر معمولا یک یا دو یورو روزانه انعام میگیرد.
به کانال “رادیو کسب و کار” در تلگرام بپیوندید
اتریش
به کارکنان رستوران و هتل، ۱۰ درصد صورتحساب، به باربر یک یورو برای هر چمدان و به مسئول نظافت یک یا دو یورو در روز پاداش داده میشود.
پرتغال و اسپانیا
پرداخت انعام به میزان ۵ تا ۱۰ درصد در رستوران و کافه و ۱۰ در صد در تاکسی عادی است.
اسکاندیناوی
در نروژ، دانمارک و فنلاند هزینههای خدمات در رستورانها و هتلها معمولا در صورتحسابها منظور شده است. با اینحال میتوان تا ۵ یا ۱۰ درصد (سوئد) هم به آن اضافه کرد.
مصر و آفریقای شمالی
در رستورانهای کشورهای شمال آفریقا، معمولا انعام حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مبلغ صورتحساب است. مسافران تاکسی از گرفتن بقیهی کرایهی راه صرفنظر میکنند. نظافتچیها، باربرها و سایر خدمتکاران هتل اگر حدود یک یورو انعام بگیرند، خوشحال میشوند.
ژاپن و چین
در ژاپن بر خلاف بسیاری دیگر از کشورها در رستوران کسی انعام پرداخت نمیکند و پیشخدمتها هم انتظار دریافت انعام ندارند و این حتی میتواند به معنی “توهین” تلقی شود. خصوصا پاداشدادن در هتلهای بینالمللی این کشورها، توهین است، با اینحال کارکنان مراکز گردشگری چین، اگر ۱۰ درصد مبلغ صورتحساب را انعام بگیرند، راضی هستند. به کادر نظافت هتلها نباید کمتر از سه ین پاداش داد. انعام راهنماها معمولا روزی چند دلار است. در ژاپن میتوان با یک یا دو دلار یا هدیهای کوچک رضایت خود را از خدمت کارمندان هتل نشان داد.
تایلند
در رستوران معمولا ۱۵ درصد مبلغ صورتحساب انعام داده میشود. کمتر از ۱۰ درصد توهین به گارسون است.
ترکیه
در رستوران مشتریها معمولا ۱۰ درصد مبلغ صورتحساب را “بخشش” میکنند. انعامندادن، بیادبی است. نظافتگر و باربر هتل، با یک یورو راضی میشوند و میتوان بقیهی پول تاکسی را به راننده بخشید.
آمریکا و کانادا
از آنجا که سطح حقوق کارکنان هتل و رستوران در این کشورها پایین است، باید مبلغی میان ۱۰ تا ۱۵ درصد صورتحساب به آنان انعام داد. در آمریکا میزان پرداخت انعام در زمینههای مختلف از همه جا بیشتر است. حتی پیش آمده است که در صورت عدم پرداخت انعام سئوال شود که “مگر از ارائه سرویس ناراضی هستید؟” باربرها برای هر چمدان یک یا دو دلار دریافت میکنند و نظافتگرها برای هر شب دستکم دو دلار. انعام رانندهی تاکسی، معمولا ۱۵ درصد کرایهی راه است.
استاندارد پرداخت انعام در کانادا ۱۵ درصد هزینه صورت حساب در رستوران است. از آنجایی که حالا دیگر بسیاری از کارتهای اعتباری و بانکی استفاده میکنند در کانادا با این سئوال روبرو میشوید که چند درصد صورت حساب را میخواهید انعام بدهید؟ در صورتی که گروهی به یک رستوران بروید بدون اینکه سئوال شود بر روی صورت حساب “Service Charge” درج خواهد شد.
سفر دریایی
شرکتهای مسافرتی در سفرهای دریایی معمولا به مسافران خود توصیه میکنند، بین ۱۰ تا ۱۴ دلار روزانه به کادر خدماتی کشتی انعام بدهند.
کسی که انعام پرداخت میکند چه احساسی دارد: تمول؟ تشکر؟ بذل و بخشش؟ انجام وظیفه؟ به هر حال هرچه که هست عمل پرداخت انعام بخشی از “رفتار اجتماعی” است.