زمانی که در شرایط سخت و ناامیدکننده به سر میبریم، میتوان آگاهانه تصمیم گرفت و با برخی تغییرات کوچک، فضای زندگی را کمی روشنتر کرد.
ممکن است از شغل خود راضی نباشید. یا از آپارتمانی که در آن زندگی میکنید متنفر باشید یا همکاران شما بسیار آزاردهنده باشند. ممکن است با سایر چالشهای زندگی مثل بیماری، از دست دادن شغل یا مسئولیتهای بزرگی مبارزه کنید که بر سر راه مواردی که واقعاً دوست دارید قرارگرفتهاند. زندگی همهی انسانها، با مشکلات، مصیبتها و موانع مختلف همراه است. بعضی از مشاوران و مربیان به شما میگویند که میتوان هر عامل نارضایتی را کنار گذاشت. ولی مسئله به این سادگی نیست.
دکتر لیندا هوپس، یک فعال اجتماعی و نویسندهی کتاب Prosilience میگوید:
همهی ما با محدودیتها و موقعیتهایی مواجهیم که آنها را نمیخواهیم. شما نمیخواهید در چنین شرایطی گرفتار شوید؛ اما این اتفاق رخ میدهد. در بسیاری از این موقعیتها، میتوانید کارهایی انجام دهید که وضعیت خودتان را بهبود دهید یا لااقل انعطافپذیری بیشتری به دست آورید. حتی همان زمانی که به دنبال راهحل و تصمیمات بلندمدت هستید، بازهم میتوانید این از این تکنیکها استفاده کنید.
به حریف خود احترام بگذارید
همانطور باب لیتوین نویسندهی کتاب «بهترین داستان زندگی خود را زندگی کنید» میگوید، ساده است که مکرراً فکر کنید چرا در این شرایط گیر افتادهاید. اما چالشها همان نقطهای هستند که ما مهمترین درسهای زندگی را یاد میگیریم. لیتوین با متخصصانی همکاری میکند که تحت فشار کاری و غیرکاری زیادی هستند، مانند آژانسهای کاریابی و مدیران صندوقهای سرمایهگذاری. گاهی اوقات یک رئیس بدرفتار، یا مجموعهای از شرایط نامطلوب، میتواند یک هدیه محسوب شود. لیتوین معتقد است که سختی و مشقت، نقش یک معلم عالی را در زندگی ما بازی میکند. او که خودش پیشازاین یک بازیکن حرفهای تنیس بوده، اظهار میکند که سختترین حریفان، نکات بیشتری به او یاد دادند. او میگوید:
گاهی اوقات شرایط دشواری که «وحشتناک و افتضاح» به نظر میرسند، شما را به مسیر بهتری هدایت میکنند. آنها به شما یاد میدهند که در چنین شرایطی، چگونه عمل کنید. اگر متوجه باشید که چالشها، فرصتی برای یادگیری در اختیار شما قرار میدهند، برای آنها ارزشی غیرمکشوف قائل میشوید.
چالش را به بخشهای کوچکتری تقسیم کنید
هوپس تأکید میکند که بسیاری از چالشهای بزرگ؛ درواقع مجموعهای از چالشهای کوچکترند. هنگامیکه مؤلفههای انفرادی یک وضعیت را تجزیه میکنید، حل کردن هر یک از مشکلات بسیار سادهتر میشود. بهعنوانمثال ممکن است مؤلفههای یک «شغل افتضاح» عبارت باشند از تعاملات ناخوشایند با همکاران و ساعتهای طولانی کار که بر زندگی شخصی تأثیر میگذارند. وقتی مشکل بزرگی را به بخشهای کوچکتر تقسیم میکنید، پیدا کردن راهحل هر یک از این اجزا آسانتر است. هوپس همچنین توصیه میکند که گزینههایی را در اولویت قرار دهید که بیشتر از شما انرژی میگیرند.
آنچه را که میتوانید، تغییر دهید
دکتر هوپس میگوید حتی در اگر در شرایط بسیار بدی قرارگرفتهاید، بازهم میتوانید تغییرات کوچکی ایجاد کنید که اوضاع را کمی بهبود دهید. در این صورت برای تغییرات بزرگتر انگیزه پیدا میکنید. شما میتوانید حتی در کارهایی که از آنها متنفر هستید، فرصتهایی برای یادگیری مهارتهای جدید بیابید. بنابراین خلاقانه در مورد وضعیت خود فکر کنید و اینکه چگونه میتوانید تغییرات کوچکی در این شرایط به وجود آورید. دکتر پل جی اسکمپ، استاد تحقیقاتی بخش کینزیولوژی دانشگاه جورجیا نیز توصیه میکند از کوبیدن سر خود به دیوار و تلاش برای تغییر مواردی را که در توانتان نیست، دستبردارید. او میگوید:
ما این مشکل را در ورزشکاران نیز مشاهده میکنیم. افرادی که کمتر موفق هستند، روی مسائلی نظیر آسیبدیدگیها تمرکز میکنند یا میگویند: «تماشاچیان مرا دوست ندارند»، «به حد کافی به من زمان نمیدهند تا بازی کنم» و نظیر آن. به همین دلیل روی مارپیچ سقوط قرار میگیرند، زیرا صرفاً موارد منفی را میبینند. به اعتقاد اسکمپ، اگر تلاش برای تغییر موارد خارج از کنترل را متوقف کرده و روی اموری متمرکز شوید که با تغییرات کوچک میتوان آنها را بهبود داد، راحتتر میتوانید از این وضعیت خارج شوید.
داستان را عوض کنید
لیتوین توصیه میکند زمانی که در حال مبارزه با سختیها و مشکلات هستید، داستانی را که برای خودتان تعریف میکنید، عوض کنید. داستان شما درواقع طرز تفکر و توصیف شما در مورد این وضعیت است. بیشتر داستانها، انعطافپذیر هستند. لیتوین میگوید:
حتی زمانی که یک نفر به من میگوید :«شرایط من خیلی سختتر از چیزی است که شما میگویید» پاسخ میدهم که خوب است، چراکه این داستان هم میتواند تغییر کند. به این معنی که هرچقدر من سرسختتر باشم، روی تغییراتی که برای تکمیل مسئلهی مورد نظر بایدایجاد کنم، متمرکزتر خواهم بود. ما میدانیم گیاهان، معمولاً زمانی که آب زیادی دریافت نمیکنند، قویتر میشوند. زیرا ریشههای آنها در جستجوی آب، به اعماق زمین نفوذ میکند. به گیاهان فوقالعادهای فکر کنید که در خاک واقعاً خشک روئیدهاند و بسیار زیبا هستند. اگر بتوانید نگرش و شیوهی پاسخگویی خود را تغییر دهید، دنیای واقعاً متفاوتی را مشاهده میکنید.
اسکمپ یادآوری میکند که یکی از ابزارهای بسیار مفید، این است که میزان پیشرفت خود را اندازهگیری کنید. هنگامیکه روی موارد کوچک قابل تغییر، متمرکز میشوید تا شرایط را بهبود داده یا از چالشها دور شوید، ناگهان کنترل امور در دستان شما خواهد بود. همانطور که تحقیقات دانشگاه هاروارد در مورد «اصل پیشرفت» نشان میدهد، پیروزیهای کوچک انگیزه بخشهای بسیار بزرگی هستند.
راه آرامش خود را پیدا کنید
هنگامیکه در حال تغییر دادن مسائل هستید یا زمانی که در مقابل چالشها به استرس دچار شدهاید، باید چگونگی آرام کردن خودتان را بدانید. ممکن است مدتی بدوید، یا در فضای آزاد بنشینید، یا سریال موردعلاقهی خود را از تلویزیون ببینید. درهرصورت مقداری زمان را به خودتان اختصاص دهید و دکمهی Reset شخصی خود را فشار دهید.
اجازه ندهید «موانع» شما را تعریف کنند
وقتی دوران سختی را میگذرانید، بهسادگی ممکن است اجازه دهید شرایط و موقعیت، بر ذهنیت شما چیره شوند. آناهید لیزا دربابیان، مشاور و مربی، میگوید: «به خودتان یادآوری کنید که وضعیت، شما را تعریف نمیکند.» به افکار و کلمات انتقادی و دلسردکنندهای که از ذهن میگذرانید، توجه کنید. هر زمان که متوجه شدید در چنین حالتی قرار دارید، خودتان را سرزنش نکنید، بلکه در عوض آگاهانه پیامهای دیگری را پیش خودتان تکرار کنید. در صورت امکان از خانواده یا دوستان بخواهید در شناخت این الگوها به شما کمک کنند؛ یا به دنبال منابع دیگری باشید که شما را در تغییر این افکار همراهی کنند.
در پایان، به وضعیت خود بهعنوان یک منبع انگیزهبخش نگاه کنید که به شما کمک میکند در مسیر تغییرات بلندمدت قدم بردارید و به راهحلهای پایدار، یا راههای برای سازگاری با شرایط دست پیدا کنید. هوپس میگوید:
یک ضربالمثل بودایی میگوید: «درد اجتنابناپذیر است اما آسیب دیدن اختیاری است.» روزهای بد، بخشی از زندگی هستند و ما باید به خودمان بگوییم :«بسیار خب، من در یکی از این نقاط سخت قرار دارم. حالا چهکاری میتوانم انجام دهم؟»